25 mei 2007

Rode Azalea - Anchee Min

Van de week las ik een opmerkelijk boek over een Chinese vrouw die vertelt over haar leven in China tijdens de zestiger en zeventiger jaren onder Mao's regime.
In het eerste deel vertelt ze hoe het leven was als oudste dochter in een voormalige "burger"-familie in Shanghai. Al het doen van mensen werd gecontroleerd, geregistreerd en gestuurd vanuit het communistische partijapparaat.
Waarheid was (is) in China slechts waarheid voorzover nuttig voor de partij; zo niet dan wordt de waarheid daaraan gewoon aangepast. Die "waarheid" kan overigens heel gemakkelijk en snel veranderen in het tegendeel als "de partij" dat nuttig acht. De beste eigenschap is snel van kleur te kunnen veranderen en toch blijven volhouden dat het rood is! Wie zich daarin niet kan vinden is binnen de kortste keren uitgerangeerd. Anchee beschrijft hoe haar ouders verschillend reageren op de culturele revolutie van Mao. Vader, die pragmatisch denkt en om de lieve vrede de partijmacht gewoon maar aanvaardt, moeder die zich met hand en tand verzet tegen onrecht ook al zijn het partijfunctionarissen die haar dat aandoen.
Anchee lijkt naar haar eigen beschrijving te lezen meer op haar moeder, hoewel ze jong en enthousiast haar leven volledig wil wijden aan de partij.

deel 2
De partij heeft bepaald waar Anchee te werk gesteld wordt, nl. op de staatsboerderij "het Rode Vuur" ergens op het platte land. Het is fysiek een enorm hard en zwaar leven waarbij iedereen – vrouwen zowel als mannen – geacht worden hun privéleven volledig op te offeren ten gunste van de partij (de God van Chinezen).
Het moeilijkste van dat leven is evenwel de voortdurende machtsstrijd die er heerst waarbij een helpcommandante (Lu) van het regiment de commandante (Yan) probeert uit de weg te ruimen om zelf de macht over te kunnen nemen. Alle vormen van bespionering, valse aanklachten, extreem dogmatisch maoïsme worden ingezet. Een vreselijke eenzaamheid waarbij niemand de ander durft te vertrouwen is daarvan het gevolg. Na een aantal maanden wordt Anchee tot hulpcommandante benoemd en ontstaat er een nauwe hoewel uiterste geheime vriendschap tussen Yan en Anchee. Vriendschap is evenwel ten strengste verboden volgens de partij; is slechts een uitvinding van burgerlijk denken. Alleen liefde tot de partij is aanvaardbaar!
Liefde tussen man en vrouw is evenmin aanvaardbaar en wordt eveneens als een uitwas van egoïstisch individualisme beschouwd dat met alle mogelijke middelen in de kiem gesmoord moet worden. Als een vrijend stel 's nachts buiten in het veld betrapt wordt, wordt de vrouw gedwongen de man aan te geven als verkrachter, waarna de man per omgaande wordt terecht gesteld. Trouwen kan weliswaar als men daartoe een verzoek indient, maar dat betekent gelijktijdig dat je daarmee de verachting van de partij op je laadt en willekeurig ergens in een dorpje op het platteland geplaatst wordt....
In deze knellende dwangbuis waarin zowel soldaten als commandanten worden geperst krijgt de vriendschap tussen Yan en Anchee ook lichamelijke uitdrukkingsvormen. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan!

deel 3
Als mevrouw Mao voor haar propagandafilm vrouwelijke filmsterkandidaten zoekt onder arbeidsters is ook Anchee een van de gegadigden. Als zij daardoor in een studio in Shanghai belandt, verzeilt ze ook daar in een slangenkuil vol intriges van machtstrijd en afgunst. Ze wordt daardoor uiteindelijk gedegradeerd tot vloerenboenster en hulpje van haar valse concurrente.
Aan het eind van het boek lijkt het tij te keren voor haar, maar helaas Mao overlijdt en onmiddellijk daarna valt zijn vrouw Jiang Qing in ongenade bij de partij wat directe consequenties heeft voor de levensvooruitzichten van Anchee. Daar sluit het boek heel abrupt. Halverwege de tachtiger jaren heeft ze volgens het naschrift de wijk genomen naar de VS.

beoordeling
Anchees zelfbiografie bevestigt hoe de Chinezen leefden (leven) in een maatschappij waar iedereen wordt gedwongen te leven naar de maatstaven van de partij, maar waar mensen desondanks dromen van vrijheid en liefde zoals dat in het leven van Anchee tot uitdrukking komt.
Wij die in het Westen leven ervaren deze Chinese wereld als een vreselijke vorm van staatsinmenging in de privélevens van haar onderdanen, die mij doet denken aan de roman van George Orwell : "1984".
Iedereen is verplicht zich bij voortduring te verdiepen in de gedachten van voorzitter Mao (het rode boekje) en zich deze gedachten in te prenten als ware het "Heilige Schrift", evenwel zonder de mogelijkheid om over die gedachten zelfstandig na te denken, laat staan ze af te wijzen!
Ongehoorzaamheid aan de gedachten van de partij wordt zwaar bestraft. De voortdurende onvrijheid en de totale onverschilligheid ten opzichte van de individu maakt het partijapparaat tot een verscheurend beest met demonische trekken.
Het lezen van het boek laat zien hoe het communisme in de praktijk heeft gefunctioneerd in de jaren 60 – 70 en bevestigen het beeld wat toen al aanwezig was over het communistische juk, maar dat indertijd steeds werd afgedaan als kapitalistenpropaganda. Het boek zou m.i. speciaal gelezen moeten worden door hen die nog steeds sympathie hebben voor het Chinees maoïstische systeem. Misschien dat het als eye opner zou kunnen fungeren.
Overal waar de waarheid vrijelijk door een overheid wordt aangepast tot dat wat overeenstemt met de eigen ideeën zonder mogelijkheden tot openbare kritiek daarop, wordt het volk verdrukt.
Hopelijk opent het echter ook onze eigen ogen hier in het vrije? Westen. Is misschien de economie op weg om de nieuwe "partij" van het Westen te worden door in toenemende mate op soortgelijke wijze gehoorzaamheid af gaat dwingen met het risico van navenante slavenketenen? Qua vadis?
Wil je reageren? Schrijf gerust naar thv@fastmail.com Elke serieuze reactie wordt beantwoord!

13 mei 2007

Omdat ..

Omdat U bent,
          mag ik er zijn.          
Omdat U mijn Vreugde bent,                            
heb ik alle reden tot blijdschap.                            
Omdat U mijn Vrede bent,                            
kan ik gerust zijn.                            
Omdat U het Levende Water bent,                          
zal ik nooit meer dorst hebben.                           .          

Omdat U mijn Voorziener bent,                            
hoef ik nooit in het donker te dwalen.                            
Omdat U het Leven bent,
is de dood in mij gestorven.
Omdat U Heilig bent,
ben ik apart gezet voor U.
Omdat U Krachtig bent,
durf ik zwak te zijn.

Omdat U mijn Bevrijder bent,
hoef ik niet als slaaf te leven.
Omdat U mijn Schepper bent,
is er maar één zoals ik.
Omdat U Goed bent,
kan ik vertrouwen.
Omdat U de Eeuwige bent,
heb ik alle tijd.

Omdat U mijn Vader bent,
kan ik onbezorgd zijn als een kind.
Omdat U mijn Hoop bent,
durf ik te geloven in morgen.
Omdat U Majesteit bent,
ben ik koninklijk.
Omdat U mijn Helper bent,
wordt geen last mij te zwaar.

Omdat U de Weg bent,
kan ik rustig wandelen.
Omdat U het Antwoord bent,
durf ik mijn vragen te stellen.
Omdat U de Waarheid bent,
hoef ik mijn onzekerheid niet te verbergen.
Omdat U Genade bent,
kan ik het leven aan.

Omdat U Volmaakt bent,
staar ik mij niet blind op mijn beperkingen.
Omdat U mijn Maker bent,
heb ik heel veel mogelijkheden.
Omdat U mijn Toevlucht bent,
durf ik risico's aan.
Omdat U de Eerste bent,
hoef ik niet altijd vooraan te staan.

Omdat U mijn Schuilplaats bent,
heb ik niets te vrezen.
Omdat U het Begin bent,
weet ik waar ik vandaan kom.
Omdat u het Einde bent,
weet ik waar ik heen ga.
Omdat U de Opstanding bent,
jaagt de dood geen angst meer aan.

Omdat U mijn Bruidegom bent
weet ik wat ware liefde is.
Omdat U mijn Herder bent,
kan ik uw stem verstaan.
Omdat U mijn Heer bent,
durf ik mij over te geven.
Omdat U Trouw bent,
hoef ik niet te vrezen losgelaten te worden.

Omdat U Alles bent,
hoef ik het niet te zijn.
Omdat U Liefde bent,
daarom …

Bron: Omdat U bent … van Corrie Oosterhuis
Uitgeverij Vision – Groningen.
Wil je reageren? Schrijf gerust naar thv@fastmail.com Elke serieuze reactie wordt beantwoord!

06 mei 2007

Gebrek aan wijn

Het is niet te geloven maar de Bijbel vermeldt het: er was gebrek aan wijn! Op een bruiloft wel te verstaan. Pijnlijk dus. Verkeerde inschattingen gemaakt. Misschien meer gasten dan verwacht; die wellicht ook meer wijn dronken dan verwacht… Hier in Zweden onder christenen beschouwt men zo'n mededeling als dubbel pijnlijk. Er is al zo'n groot alcoholprobleem en veel jongeren zuipen zich werkelijk laveloos. Bewust! Ook al neemt dat bewustzijn tijdens weekendavond natuurlijk heel snel af. En dan staat tot overmaat van ramp zo'n mededeling van een tekort aan wijn ook nog eens in de Bijbel. Dat schiet dus echt niet op! Zou het wellicht zo kunnen zijn dat we zo vol zijn van onze eigen plannen, visies en wat al niet meer dat de Bijbel alleen nog maar echt interessant is voor zover ze onze visie of opvattingen steunt? Let wel, op zich heb ik veel respect voor hen die zich veel moeite getroosten om jongeren van de alcohol af te houden, dat wel. Maar misschien toch noodzakelijk om onze eigen gedachten en visies regelmatig even terzijde te leggen en gewoon te lezen, te luisteren wat God ons zeggen wil! Over Zijn plannen, zijn visies! Gebrek aan wijn deze keer! Maar de moeder van Jezus merkt het op, heeft zoals veel vrouwen, oog voor details en wil als het maar even kan het pijnlijke van dit gebrek verbloemen door het zo gauw mogelijk uit de wereld te helpen. Top! Laat Jezus nu ook net op die bruiloft aanwezig zijn! Zo gepiept dus, dacht ze wellicht. Zachtje naar Hem toelopen, even in zijn oor fluisteren: "spreek slechts een woord" en er is weer wijn… Toch? Zo dacht Maria wellicht. Maar o wee. Wat een reactie van Jezus is dat nou: "Vrouw, wat heb ik met u te maken?". Te te te, zo spreek je toch niet tegen je moeder, denken we dan gelijk. Maar die gedachten laten meer zien over ons zelf dan over de eeuwige Zoon van God. Jezus wijst haar terecht. Jezus is niet langer vooral "zoon van Maria", Hij heeft sinds Hij werd gedoopt door Johannes de Doper en de Heilige Geest op Hem kwam een goddelijke opdracht uit te voeren. Met de uitvoering van die dienst heeft Maria helemaal niets te maken. Met alle Mariaverering die er is, is het wel van bijzonder belang dat Jezus hier zo onverbloemd reageert! Dat maakt duidelijk dat hoewel Maria "gezegend was onder de vrouwen", zij verder maar een gewone vrouw was. Niet één die je kunt/moet inschakelen voor het doen van bijzondere voorbede zoals sommigen ons willen doen geloven. Gelukkig niet! Wij hebben zelf direct toegang tot de Vader! Maria's actie is ten diepste een gebrek aan besef wie Jezus is! Ze meent dat zij de Zoon van God op iets attent moet maken, iets wat anders wellicht op een treurige afloop van de bruiloft zou kunnen uitlopen. Maar … zou Jezus die wist dat Nathanael onder de vijgeboom zat en ook diens innerlijk kende, geen weet hebben van dit gebrek aan wijn? Natuurlijk wel! Maria laat zien dat zij vooral gericht is op "the problem of the moment" in plaats van een gerichtheid op wie Jezus ten diepste is: "de God die voorziet" (JHWH-Yireh –Gen.22:14)! Dat kon ze weten! Maar ondanks het voorrecht om Hem te hebben gekend vanaf zijn geboorte wil dat niet per definitie zeggen dat ze begrijpt wie Hij werkelijk is! Maar ... geldt dat mogelijk niet ook vaak voor ons, die misschien al jaren zeggen dat we Jezus volgen. Hoe makkelijk zien we Hem niet vooral als degene die voorziet in onze behoeften, zonder te beseffen dat zijn plan zo veel groter is! Laat Hem vooral onze Heer zijn! Wil je reageren? Schrijf gerust naar thv@fastmail.com Elke serieuze reactie wordt beantwoord!

01 mei 2007

Nog een ontmoeting met Jezus

Jezus vertrok naar de streek Galilea met zijn eerste discipelen, schrijft Johannes. Hij treft er Filippus aan. Filippus herkent in Hem de beloofde Messias en wordt een volgeling van Jezus. Het evangelie is uiterst summier in deze beschrijving. Toch is duidelijk hoezeer Filippus innerlijk gegrepen is door de persoon van Jezus.
Filippus die over Jezus wil vertellen aan anderen zoekt een bekende van hem op, Nathanaël geheten, die op dat moment onder een vijgeboom zit. Hij vertelt hem over Jezus door Hem aan te duiden als degene over wie Mozes en de Profeten in het Oude Testament geschreven hebben: de Messias!

Nathanaël heeft tegenwerpingen als hij hoort waar Jezus vandaan komt. Maar Filippus reageert met een eenvoudig: "kom nou maar mee en beoordeel zelf". Nathanaël die kennelijk toch vertrouwen heeft in Filippus gaat mee. Als ze vrijwel bij Jezus zijn aangekomen zegt Jezus van Nathanaël: "Kijk, een eerlijke, oprechte man, een echte Israëliet!"
Nathanaël is natuurlijk stomverbaasd en terecht vraagt hij Jezus hoe deze hem kent. Jezus antwoordt hem door te zeggen: "voordat Filippus je riep, terwijl je onder de vijgeboom zat, zag ik je". Met dit antwoord laat Jezus zien dat Hij Natanaël kent, weet van hem heeft. Uit de reactie van Nathanaël blijkt hoezeer deze reactie van Jezus menselijk bezien onmogelijk was. Hij erkent Jezus onmiddellijk als de Zoon van God, de koning van Israel.
En let op: Jezus wijst deze aanduiding niet als godslasterlijk van de hand maar aanvaardt rustig dat Nathanaël Hem deze goddelijke eer bewijst!

Conclusies: In de eerste plaats laat het zien hoe makkelijk het is om op een afstandje dingen te zeggen over Jezus, over God die je moet herroepen als je Jezus zelf ontmoet! Uiteraard kunnen wij Jezus niet meer op dezelfde wijze ontmoeten als toen Hij op aarde rondliep, maar door het evangelie onbevangen en zonder vooringenomen standpunten te lezen, kunnen wij ook nu anno 2007 tot de conclusie komen dat Jezus werkelijk de Zoon van God is, die zijn leven voor mij, voor jou/u wilde geven. Wie Hem wil aanvaarden als Gods oplossing voor ons ikgerichte leven, mag een nieuw leven beginnen met Hem. Hij wil in ons wonen. Vraag Hem gerust zich zelf aan u te manifesteren en wacht af hoe Hij dit zal doen. Hij doet het! Want Hij leeft en wil luisteren naar iedereen die zich met een oprecht hart tot Hem wendt. Hij zal een totaal nieuwe wending aan ons leven geven, ongeacht wie of hoe oud wij zijn! Probeer het maar!

Een keuze uit drie mogelijkheden
Een tweede aspect is dat we bij het lezen van deze gebeurtenis in Joh.1 tot een antwoord gedwongen worden op de vraag of Hij Gods Zoon is, ja dan nee! Er zijn eigenlijk maar drie mogelijkheden:
Je ziet Jezus als een fantast, een soort psychopaat, die maar beter in een inrichting geplaatst kan worden en thuis hoort onder hen die van zich zelf denken dat ze Napoleon zijn of wat voor grootheid dan ook. Maar … hoe verklaar je dan de verbluffende reactie van Nathanaël?
Je ziet Jezus als een slimme leugenaar die erop uit is om mensen om de tuin te leiden en zich zelf voor te doen als de Messias. Ook dan is de vraag hoe het kon dat Hij deze dingen van Nathanaël wist. En … zou een oplichter bereid zijn vrijwillig de dood in te gaan, zoals Jezus deed?
De laatste mogelijkheid is te aanvaarden dat Jezus werkelijk de Zoon van God is. Dan wordt de reactie van Nathanaël begrijpelijk. God weet immers alles van ons, dus ook dat Nathanaël onder die vijgeboom zat en een oprecht mens was.
Meer mogelijkheden zijn er niet. Kom niet aan met de gedachte dat Jezus een fantastisch voorbeeld was of een wijsheidsleraar, want als Hij slechts een voorbeeld of wijs leraar was en toch deze goddelijke hulde zou aanvaarden, zou hij tevens laten zien dat hij een leugenaar was! Sorry, maar meer smaken dan deze drie zijn er niet! Maar reageer gerust als je meer alternatieven ziet.